Charlotte Vanhoubroeck
1. Waarom koos jij voor de Academie?
Ergens wist ik altijd al dat ik het kunstenveld in wou. Zo startte ik na mijn studie in de Kunstwetenschappen in Gent, een dagopleiding illustratie in de Vrije Kunsten. De liefde voor het juweel en de fascinatie voor vuur en ambacht bleven echter zinderen. Als kind plooide en parelde ik al draadjuweeltjes in elkaar en verkocht deze al spelend aan mama en zus. Zo besloot ik om, op aanraden van een vriend, tegelijk met de dagschool in Gent aan de avondopleiding Juweelontwerp en Edelsmeden in Sint-Niklaas te beginnen.
2. Kan je ons iets vertellen over het juweel op de foto? Over je eindproject?
Sinds een kleine twee jaar reactiveer ik de verloren sentimentele juwelen van Louise-Marie d’Orléans, eerste koningin der Belgen. Ik leerde deze vrouw kennen tijdens mijn masteronderzoek in de Kunstwetenschappen en zij is reeds acht jaar lang mijn stille muze.
Op basis van Louises Inventaris na Overlijden, een zwaarlijvig document dat wordt bewaard in de Koninklijke Archieven van België, probeer ik te achterhalen wat haar juwelen nog over haar te vertellen hebben. Zoals toen mode was, hield zij enorm van sentimentele juwelen, herinneringendragers die geliefden en gebeurtenissen eerden en elementen zoals miniatuurportretten, gravures of haarlokken omsloten. Omdat zo goed als al haar juwelen verloren gingen, is deze Inventaris een belangrijk document. De juwelen bestaan enkel nog doorheen de beschrijvingen. Door de sieraden op een hedendaagse manier terug tot leven te roepen, wordt de mythe van Louise gereconstrueerd en wordt deze haast vergeten koningin terug wat dichter bij het publiek gebracht.
Juweel N° 54, een sterling zilveren armband afgewerkt met transparante koudemail, kwam voort uit de 54ste beschrijving in de Inventaris: “Un bracelet en chaînes, tressée en or, avec le portrait du Prince Royal défunt, prisé deux cents francs.” Het betreft een armband die een miniatuurportret van Louises eerste zoon omsluit, een juweel dat tevens staat afgebeeld op Louises portret geschilderd door Franz Xaver Winterhalter. Het kind haalde zijn eerste verjaardag helaas niet – wat Louises armband plots tot rouwjuweel omdoopte. ‘Hoe materialiseert rouw zich? Hoe draag je het gemis van een kind? Hoe eer je de leegte? …’ zijn vragen die N° 54, hoopt op te roepen.
3. Hoe heb je de academie beeld en specifiek je opleiding ervaren?
d‘Academie Beeld is voor mij reeds zeven jaar een heilzaam en inspirerend toevluchtsoord. De ‘goesting’ om te maken, te groeien en te tonen, broeit er onophoudelijk en zonder pretentie. Het smeedatelier in het bijzonder is een plek waar ik niet graag lang van wegblijf. Artistieke noden worden er erkend en beantwoord, ideeën krijgen er rijptijd. De docente begeleidt en daagt uit op maat. Vanaf dag één voelde alles er zo naturel, amusant en fris. Ik ben de vriend die me naar deze plek doorverwees nog steeds heel dankbaar – ook al weet hij dat wellicht niet.
4. Tot welke inzichten heeft de academie jou gebracht? Zijn er zaken voor jou die je nu anders bekijkt?
Toen ik in 2013 aan d’Academie Beeld begon, zat mijn 22-jarig hoofd vol met toekomstonzekerheden. Toen durfde ik nog niet hopen dat mijn keuze voor de edelsmeedkunst op termijn veel van deze onzekerheden zou oplossen. Zo won mijn eindproject na vijf jaar d’Academie Beeld de Legaat Hulstaert Prijs 2018 en werd ik laureaat van de Koning Boudewijnstichting. Met de steun van deze stichting kreeg ik de kans om voltijds de stiel in te duiken in de UK gedurende elf maanden (Bishopsland Educational Trust, Reading, 2019). Eenmaal terug in België vatte ik de verdere studie aan in de dagschool Juweelontwerp en Edelsmeedkunst en behaalde ik mijn masterdiploma (PXL-MAD School of Arts, Hasselt, 2020). Mijn masterproject maakte me tot VOCATIO-laureaat 2020, waardoor ik nu over de middelen beschik om een eigen atelier uit te bouwen. Als de passie broeit, als de intenties en het gevoel goed zitten – en als je af en toe de enge onvoorzienigheid eens tegemoet durft springen! – is veel mogelijk.
5. Wat zijn je toekomstplannen met de ervaring die je op de academie hebt opgedaan?
Mijn onderzoek naar de sentimentele juwelen van Louise zijn op dit moment het thema van een doctoraat in de kunsten, dat ik in november 2020 met de steun van het FWO mocht aanvatten aan PXL-MAD School of Arts (UHasselt). Het onderzoek, dat vier jaar zal duren, beweegt zich tussen de kunstwetenschappelijke theorie en de artistieke praktijk en is een prachtige kans om mezelf in alle vrijheid verder als onderzoeker en juweelmaker te ontpoppen. Wat er na die vier jaar zal gebeuren, valt nog moeilijk in te schatten, al zal ik altijd blijven maken. En zolang ik naar d’Academie mag blijven komen, blijf ik komen. Het zal altijd dat prikkelende toevluchtsoord blijven waar het allemaal begon.
Website: www.charlottevanhoubroeck.com
